ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ျပႆ နာ

ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ျပႆ နာ(The problem of Malaria)
ယေန႔ေခတ္ အသက္အႏၱရာယ္ကို ဆံုးရံႈးေစႏိုင္ေသာေရာဂါမ်ားထဲမွ ငွက္ဖ်ားေရာဂါသည္ ကေလးမ်ား အသက္ဆံုးရံႈး သည္ အထိျဖစ္ေစေသာ အဓိကအၾကီးမားဆံုးေရာဂါတစ္ခုျဖစ္လာသည္။ ငွက္ဖ်ားေရာဂါသည္ Anopheline ျခင္မ မွတစ္ ဆင့္ျပန္႔ပြားေစႏိုင္ျပီး ထိုေရာဂါေၾကာင့္ အာဖရိကႏုိင္ငံ ဆာဟာရေဒသတြင္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူ႔အသက္ေပါင္း(၂) သန္းခန္႕ ဆံုးရံႈးေနရသည္။
ငွက္ဖ်ားေရာဂါကပ္ပါးပိုး အဓိက(၄)မ်ိဳးခြဲထားျပီး PF Malaria(ေခၚ) plasmodium falciparum ပိုးမွာ အဆိုးရြားဆံုး ကပ္ပါး ပိုးျဖစ္သည္။ ထိုကပ္ပါးပိုးသည္ လူ႔ခႏၶာကုိယ္အတြင္းရွိ အဓိကအဂၤါမ်ား၏ဆံခ်ည္မွ်င္ေသြးေၾကာမ်ားကို ပိတ္ေစႏိုင္ျပီး နာရီ ပိုင္းအတြင္း အသက္ဆံုးရံႈးမႈကိုျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။

မွတ္တမ္းေကာက္ခ်က္အရ ႏွစ္စဥ္ ငွက္ဖ်ားပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ျဖစ္စဥ္ေပါင္း သန္း(၅၀၀)ႏွင့္အထက္ ရွိျပီး ၁ စကၠန္႔ တြင္ ျဖစ္စဥ္ ၁၀ ခုမွာ တစ္ေန႔လွ်င္ လူ႕အသက္ေပါင္း ၃၀၀၀ခန္႕ဆံုးရံႈးေနပါသည္။ ကမၻာ့ေငြေၾကးဌာန၏သတ္မွတ္ ခ်က္အရ အာဖရိကတြင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါႏွင့္ပတ္သက္ေသာကုန္က်စရိတ္မွာ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း (၁၅၀၀၀) ခန္႕ရွိ ပါသည္။
ငွက္ဖ်ားေရာဂါသည္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားေသာ္လည္း ေဆး၀ါးကုသမႈ၊ ကာကြယ္ေဆးစစ္မႈမ်ားကိုလည္း အလြယ္တကူလုပ္ ေဆာင္ႏိုင္ပါသည္။ Testing Kit ျဖင့္ငွက္ဖ်ားပိုး ရွိ၊မရွိ စစ္ေဆးႏိုင္ျပီး တစ္ခုလွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၅၀ ခန္႔တန္ဖိုး သာရွိသည္။ ငွက္ဖ်ားေရာဂါအတြက္ ေဆး၀ါးမ်ားမွာ ေစ်းသက္သာျပီး ၄င္းကို နီးစပ္ရာက်န္းမာေရးဌာန(သို႕) ေဆးခန္း မ်ားတြင္ အလြယ္တကူရရွိႏိုင္ပါသည္။
ငွက္ဖ်ားေရာဂါ မျဖစ္ပြားေစရန္ ကြ်ႏု္ပ္တို႕အားလံုး နည္းလမ္းမွန္မွန္ျဖင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေစေသာ လမ္းေၾကာင္း၊ ကာကြယ္ႏိုင္ ေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို အခ်က္ခ်င္းလက္ဆင့္ကမ္းေ၀မွ်ကာ ကူညီကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မား ေသာ NGOs အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အျခား ေဒသခံအသင္းအဖြဲ႕မ်ားသည္လည္း အသက္ဆံုးရံႈးမႈမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိပါသည္။

Millennium Development Goal Number six သည္ ေနာင္လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ HIV / AIDS ႏွင့္ Malaria (ငွက္ဖ်ားေရာဂါ) မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဆံုးရံႈးမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးမ်ား ေလ်ာ့လာေစရန္ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။

• ျခင္ သည္ အေသးငယ္ဆံုးေသာ လူသတ္ေကာင္ ျဖစ္သည္။ ျခင္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ားမွာ Malaria(ငွက္ဖ်ားေရာဂါ)၊ Filariasis(ဆင္ေျခေထာက္ေရာဂါ) ႏွင့္ Dengue Fever(ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ေရာဂါ) တို႕ျဖစ္ျပီး ႏွစ္စဥ္ လူ႕အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆံုးရံႈးေနရပါသည္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္ေသာ (WHO) အဖြဲ႕သတ္မွတ္ခ်က္အရ ငွက္ဖ်ားေရာဂါသည္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူေပါင္း ၂ သိန္းခန္႕ေသဆံုးျပီး၊ ကုိယ္၀န္ ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ အသက္ ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးသူငယ္မ်ား အမ်ားဆံုးေသဆံုးေနရပါသည္။

• လူ႕ခႏၵာကိုယ္တြင္းရွိ Filarial worm(သန္လံုးေကာင္)သည္Lymphatic Filariasis ျဖစ္ေစႏိုင္ျပီး elephant- titis(ဆင္ေျခေထာက္ေရာဂါ) အျဖစ္သို႕ေရာက္ရွိလာသည္။ က်န္းမာေရးအလြန္ခ်ိဳ႕တဲ့သူမ်ား၏ ခႏာကိုယ္အခ်ိဳ႕ အစိတ္အပိုင္းမ်ားသည္ ရွိသင့္ေသာအရြယ္အစားထက္ၾကီးထြားျခင္း (ဥပမာ-ဗိုက္ေဖာင္းေနျခင္း၊ ေျခေထာက္မ်ား ေဖာင္းထြားေနျခင္း) ျဖစ္ေနတတ္ျပီး သူတို႕၏က်န္ရွိေနေသာဘ၀တြင္ နာက်င္မႈေ၀ဒနာ၊ မအီမသာျဖစ္မႈမ်ားကို ခံစားေနရၾကသည္။

• Dengue Fever(ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ)သည္ ရိုးရိုးတုပ္ေကြးေရာဂါကဲ့သို႕ျဖစ္ျပီး ျခင္က်ား အကိုက္ခံရျခင္း ျဖင့္ေရာဂါျပန္႕ပြားေစပါသည္။ Dengue hemorrhagic fever (အျပင္းဖ်ား တုပ္ေကြးၾကီးေရာဂါ) လကၡဏာမ်ား မွာ အျပင္းဖ်ားျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ နာက်င္ျခင္း ႏွင့္ အေရျပားေပၚတြင္ အနီကြက္မ်ားထြက္လာျခင္း တို႕ျဖစ္သည္။ ႏွစ္စဥ္ တုပ္ေကြးေရာဂါေပါင္း သိန္း ၅၀၀ နီးပါးခန္႕ျဖစ္ၾကသည္။ အျပင္းဖ်ားတုပ္ေကြးၾကီးေရာ ဂါ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႕ျဖစ္ပြားျပီး တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူ႕အသက္ေပါင္း ၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ေသဆံုးေနရပါသည္။
သုိ႔ေသာ္ ျခင္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာေရာဂါမ်ားမွာ ကုသရန္လြယ္ကူျပီး ေရာဂါျပန္႕ပြားမႈကိုလည္း ကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ ေၾကာင့္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈမ်ားကို ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ျခင္းအားျဖင့္ အသက္ဆံုးရံႈးမႈႏႈန္းမ်ားကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္ ပါသည္။

ငွက္ဖ်ားေရာဂါခံစားေနရသူတြင္ ငွက္ဖ်ားပိုးမ်ားသည္ ေသြးေၾကာမွ်င္မ်ားထဲသို႔ ျပန္႕ႏွံ႕သြားျပီး တစ္ႏွစ္လွ်င္ သန္း ၃၀၀ မွ ၅၀၀ အထိျဖစ္ပြားႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အလြန္ဆင္းရဲခ်ိဳ႕တ့ဲသည့္ေဘးဒုကၡ ခံေနရေသာေနရာေဒသမ်ားတြင္ ထို ငွက္ဖ်ားေရာဂါမ်ားသည္ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ရန္ လြယ္ကူပါေနပါသည္။
ေဆးရံု၊ေဆးခန္းရွိေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါမ်ားကို ေဆး၀ါးမ်ားျဖင့္ အလြယ္တကူကုသကာကြယ္ႏိုင္ ျပီး ေရာဂါျပန္႔ပြားမႈႏႈန္းမ်ားကို လြယ္လင့္တကူတားဆီးႏိုင္ပါသည္။ ျခင္မ်ားႏွိမ္ႏွင္းျခင္းလုပ္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို အခ်ိဳ႕ေန ရာ ေဒသမ်ားတြင္ ေငြေၾကးအကူအညီျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကေသာ္လည္း ေငြေၾကးမျပည့္စံုေသာအခ်ိဳ႕ေနရာေဒသမ်ား တြင္ ထိုႏွိမ္ႏွင္းတားဆီးမႈလုပ္ငန္းကို မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကေခ်။